yoga ve meditasyon

Merhaba.
"Gelen mesajlarda çokca kullanilan bir ifade var ki bu da "yoga ve meditasyon"... Benim bildigim kadariyla meditasyon Yoga'nin yedinci basamagini teskil eder. Ama "yoga ve meditasyon" denildiginde bunlarin birbirinden bagimsiz seyler oldugu izlenimi olusuyor. Kisi yaptigi seyi belki Yoga olarak adlandirmayabilir. Örnegin nefes teknikleri çalisabilir ve buna Yoga demeyebilir. Ancak bu Yoga'nun nefes tekniklerini kapsadigi gerçegini degistiremez.

Bu noktada su sorunun cevaplanmasi gerektigine inaniyorum : Meditasyon yapilirken Yoga yapilmiyor olma imkani var midir? Meditasyonu Yoga'da ayirirsak geriye kalana tam bir Yoga diyebilir miyiz? Özetle ben meditasyon yapan bir kisinin kendisi farkinda olmasa bile, Yoga yapmakta oldugunu düsünüyorum. Yoga ile ilgilenen kisilerin de bu noktada kullandiklari terminolojiye dikkat etmeleri gerektigini vurgulamak istiyorum."

Merhaba.

Soyledigin konuda haklisin, meditasyon yoganin bir parcasidir. Yani her meditasyon yapan, evet adina yoga dese de demese de aslinda yoga yapiyordur. Burada, uyguladigi konsantrasyon tekniginin konusu farklilik gosterse de - bildigin gibi dinsel temalar, semboller, nefes, sessizlik vs konu olarak secilebilir - etkisi benzer olacaktir.

Temelde iki amaç için meditasyon yapilabilir, bunlardan sadece ikincisi kisiyi uzun vadede basariya goturur:

(1) Güç elde etmek için: Bu gucler, isim, para ve ogrenci elde etmek icin uygulanabilir. Uygulanma yollari bir cok metinde, ozellikle tantrik metinlerde belirtilmistir. Gunumuz yoga sisteminin kurucusu sayilabilecek Patanjali, Yoga Sutralarinda bu insanustu yeteneklerin (siddhi'ler) en buyuklerini listelemistir. (Ilgilenenler içib, bu kitabin ucretsiz turkce cevirisi yogamerkezi.com sitesinde mevcuttur.) Ayrica Klan yayinlarindan cikan "Bir Yoginin Otobiyografisi" isimli Swami Yogananda'nın kitabi da bu tip orneklerle doludur. Ancak, bu guclerin elde edilmesinin en buyuk riski, kiside once doganin degerlerinden Rajas'in (hareketin) daha sonra da Tamas'in (ataletin) yukseltmesine sebep olabilmesi ve boylece egoyu hizla yukseltmesidir - kisideki bireyselligin artmasi ile, bu uyanan gucler tekrar eski durumlarina hizla geri donerek, sonerler.

(2) Huzur elde etmek için: Yoganin ve dogal olarak meditasyonun hedefi "birligi" hissetmek, onu idrak etmektir. Bunu basarmanin yolu dualiteyi ortadan kaldirmak, zit kutuplarin etkilerinden uzaklasmaktir. Bu nedenle, gercek meditator, kendisine bazi gucler kendiliginden gelse bile, bunlara onem vermeyen ve yoluna devam edendir. Bu yola devam etmenin en temel sarti, hedefi gozden kacirmamaktir, yani yogaya ya da meditasyona neden basladigini (huzur arayisini) kisinin unutmamasidir. Iste eger bu hedef surekli olarak hatirlanırsa, kisi onune cikan her tur hediyeyi, "bana huzur verebilir mi" sorusunu sorarak, bir kenara itebilme gucunu bulabilir.

Huzurlu olmak amaciyla yoga yapan bir kisiyi digerinden ayirt etmenin en temel yolu, kisinin kendisine bakmaktir. Kiside, temelde bir degisim gozlemlenebiliyorsa, kisi kendi icinde ve cevresine karsi daha uyumlu bir kisi haline gelmeye basladiysa, bu kisinin "huzur" amacli meditasyonlar yaptigini soyleyebiliriz. Sri Krisna da, B.gita'da ayni seyi soylemektedir: "Ey Arcuna, kişi aklın tüm arzularını tamamen bir kenara attığında ve tatmini Özben yoluyla Özben'de bulduğunda, o kişinin bilgeliğe sürekli sahip olanlardan biri olduğu söylenir. Zorluklarla dalgalanmayan bir akla sahip olan, zevklerin peşinden koşmayan ve bağımlılıktan, korkudan ve öfkeden kurtulmuş kişiye şaşmaz değişmez bilgiye sahip hikmet sahibi denir. Bağımlı olmadan her yerde olan, iyi ve kötü birşeyle karşılaştığında ne sevinen ne de nefret eden kişinin bilgeliği sabittir.Bir kaplumbağanın bacaklarını içeri çekmesi gibi duyularını duyu-nesnelerinden geri çeken kişinin bilgeliği sağlamdır." (B.gita, 2. bölüm, vecize 55-58)

Şimdi genel meditasyon bilgisinin yanında yoga okulları hakkında da genel bazı bilgiler vermekte fayda görüyorum, bildiginiz gibi 4 temel yoga okulu ve bu okulların da alt kollarından bahsetmek mumkundur. simdi temel 4 yoga okulundaki adımları, kendi hocam Raghuramji'nin sozleriyle inceleyelim:

"Raja yoga'nin (8 basamaklı yolda) son 3 basamagi olan (1) Dharana, (2) dhyana ve (3) samadhi, meditasyonu oluşturur. Burada aslında dhyana, meditasyondur.

Karma yogada da, 3 basamak vardır; bunlar (1) Satkarma (iyi fiillerde bulunmak), (2) Phala (sonuçları/meyveleri alma fikrinden vaz geçmek) (3) Naiskarma siddhi (yapan ben değilim demek ve bunu demeye devam ederken fiilde bulunmayı da devam ettirmek.

Jnanayoga'da buna eşdeğer olan adımlar, (1) Srvana (dinleme), (2) Manana (düşünme) (3) Nidhi Dhyasana (tam olarak içselleştirme).

Bhakti'de ise aslında adım yoktur, Bhakti hem başlangıçtır hem de sondur. Bhakti'nin yazarı olan Narada der ki "Bhakti reva Gareeyasi Tadeva sahyataam", yani Bhakti zirvedir ve sadece bunun başarılması gerekir. Ama açıklanabilir olması için, bizler yine üç basamakta bunu inceleyebiliriz (1) kamya prema (arzu duyarak sevmek) (2) nishkama prema (sadece sevmek için sevmek) (3) Bhakti.

Samadhi seviyesine bakmanın iki yolu vardır; bunlardan biri istikrar digeri ise esrimedir. İstikrarda, kişi içte huzurludur, dışarıdan bakıldığında ise sakindir. diğer yandan, esrimede, kişi raja yoga'daki Samadhi'ye benzer bir mutluluğa ulşaır ve dans eder ya da bhaktinin diğer ifadelerini gösterir. Böyle bir kişi içe döndüğü anda, aslında bir rajayogi için ulaşılabilir olan samadhi deneyimini veya hatta daha fazlasını yaşayabilir."

Burada, Raghuramji'nin sözlerini biraz daha detay vererek açıklamakta fayda görüyorum; kendisinin son cumlesine bakarsanız, raja yoga yapmayan kisiler icin, "ice dondugu anda samadhiyi yasayabilir" demekte. Yani kişi yoga uygulamasına başladigi ilk gunlerde meditasyon yapmaya baslamasa bile, belli bir sure sonra bu deneyimi yasayabilmek icin, "ice donus" yani pratyahara (raja yoga'nin 5. basamagini) uygulamalıdır. Bu durumda, benze deneyimleri yasayabilmek icin, kisi gunu geldiginde mutlaka meditasyonu da gunluk calisma rutinine ekleyecektir. Bu nedenle, su cumleleri kurmamiz mumkundur:

(1) Meditasyon yoganin bir parcasidir.
(2) Meditasyon yapmadan yoga yapmak mumkundur. (bu durumda kisinin yaptigi diger hersey - yasamasi dahil - kisinin meditasyonu haline gelir.
(3) İleri seviyeli uygulamalarda, bir noktadan sonra, samadhi'ye ulasmak icin kisinin yine de meditasyon yapmasi istenir.

Selamlar, sevgiler,
Anu.